Dövme ;
Çok eski bir üretim yöntemi olan dövme, iş parçasının basma kuvvetlerinin etkisiyle plastik şekil değiştirdiği bir işlemdir.
Sanayi devrimi ile kol gücü yerini makinelere bırakmış ve bu gelişmelerle seri üretime yönelik metal şekillendirme işlemlerinde dövme teknolojisi büyük önem kazanmıştır. Krank milleri, el aletleri, cıvata başları, dişliler, tekerlekler, biyel kolları ve kancalar gibi çok sayıda makine parçası bu yöntemle üretilmektedir. Ülkemizde, 1960 sonrası hızla büyüyen otomotiv endüstrisiyle dövme yöntemi paralel bir gelişme göstermiştir. Dövme işlemleri, benzeş sıcaklığının ( metalin şekillendirilme sıcaklığının, mutlak sıcaklık cinsinden metalin ergime sıcaklığına oranı ) Tb < 0,3 olduğu sıcaklıklarda yapılması durumunda soğuk dövme olarak, Tb > 0,5 olduğu sıcaklıklarda ise sıcak dövme olarak adlandırılmaktadır.
Soğuk dövme, büyük dövme kuvvetleri gerektirdiğinden genellikle küçük parçalar ile küçük şekil değişimleri içeren işlemler için uygundur. Örneğin günümüzde ancak 3 kg’a kadar parçaların dövülmesi ekonomik sayılmaktadır. Daha çok cıvata ve somun üretiminde soğuk dövmeden yararlanılmaktadır. Ayrıca işlem sırasında pekleşme nedeniyle giderek artan dövme kuvvetleri gerekecektir. Sıcak dövme, malzemenin daha kolay şekillendirilebilmesi ve dövme kuvvetlerinin düşüklüğü nedeniyle daha geniş uygulama alanına sahiptir. Dövme yöntemine en uygun malzemeler olarak; basit karbonlu çelikler, düşük alaşımlı çelikler, alüminyum alaşımları, bakır alaşımları ve titanyum alaşımları gösterilebilir.
Dövme yöntemleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Açık kalıpta dövme
- Kapalı Kalıpta Çapaklı dövme
- Kapalı Kalıpta Çapaksız dövme ( hassas dövme )
- Delme
- Kafa şişirme
- Haddeleyerek dövme
- Radyal dövme
- İzotermal dövme
- Orbital dövme
- Maçalı dövme
- Sinter dövme
- Artımlı ( incremental ) dövme
